FAQ – Najczęściej zadawane pytania u notariusza
1. Czy muszę przyjść do notariusza osobiście?
Tak, co do zasady obecność stron jest konieczna – trzeba złożyć podpis na akcie notarialnym.
Jeśli jednak nie możesz być obecny, możesz ustanowić pełnomocnika. Sporządzasz wtedy wcześniej w dogodnym terminie akt pełnomocnictwa w dowolnej Kancelarii Notarialnej i to pełnomocnik załatwia sprawę w Twoim imieniu.
W Polsce nie ma jeszcze możliwości przeprowadzenia czynności notarialnych całkowicie online – zawsze potrzebne jest spotkanie osobiste z notariuszem.
2. Jakie dokumenty muszę przynieść na wizytę?
To zależy od rodzaju czynności. Dlatego przed wizytą warto skontaktować się z kancelarią (osobiście, telefonicznie, mailowo albo przez komunikator na stronie). W rozmowie z notariuszem lub pracownikiem kancelarii ustalimy razem, jakie dokumenty będą potrzebne i przygotujemy listę tylko dla Twojej sprawy.
Najważniejszy dokument to dowód osobisty lub paszport. Możesz też użyć aplikacji mObywatel, ale wtedy proces weryfikacji trwa dużo dłużej, bo wymaga potwierdzenia przez specjalną aplikację do weryfikacji.
Dodatkowo – w zależności od sprawy – potrzebne mogą być podstawy nabycia, odpisy z ksiąg wieczystych, zaświadczenia z urzędów itp. → zobacz przykłady dokumentów.
Uwaga: przed wizytą trzeba cofnąć ewentualne zastrzeżenie numeru PESEL (więcej o tym → tutaj).
3. Ile kosztuje wizyta u notariusza?
Wynagrodzenie notariusza (tzw. taksa notarialna) określają przepisy. Jej wysokość zależy m.in. od rodzaju czynności, wartości przedmiotu umowy (np. ceny nieruchomości) oraz nakładu pracy.
Do tego mogą dojść:
- opłaty sądowe (np. za wpis do księgi wieczystej),
- podatki, które notariusz pobiera i przekazuje do urzędu (np. podatek od czynności cywilnoprawnych, od spadków i darowizn).
Do wynagrodzenia dolicza się VAT w wysokości 23%.
Przed każdą wizytą możesz zapytać o orientacyjny koszt – przygotujemy dokładne wyliczenie dla Twojej sprawy.
4. Czy można u notariusza sporządzić testament?
Tak. Testament notarialny jest przechowywany w kancelarii i wpisywany do Rejestru Testamentów NORT. Dzięki temu nie zginie ani nie zostanie „ukryty” przez osoby pominięte w spadku. → więcej o rejestrze.
5. Czy mogę sprawdzić księgę wieczystą samodzielnie?
Tak. Jeśli znasz numer księgi wieczystej, możesz to zrobić online – na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości https://ekw.ms.gov.pl/eukw_ogol/menu.do Księgi wieczyste są jawne. Znajdziesz tam informacje, kto jest właścicielem nieruchomości i czy są na niej jakieś obciążenia (np. hipoteka).
6. Czy notariusz doradzi, jaka umowa jest dla mnie korzystniejsza?
Rolą notariusza jest wyjaśnienie przepisów i skutków prawnych danej czynności. Notariusz nie doradza jednak w sensie biznesowym – nie podpowiada, która umowa „bardziej się opłaca”.
Moim zadaniem jest zadbać, aby akt był zgodny z prawem i chronił interesy wszystkich stron, ale wybór czynności należy do Państwa.
7. Ile trwa sporządzenie aktu notarialnego?
To zależy od rodzaju czynności:
- proste pełnomocnictwo – około 30 minut,
- umowa sprzedaży mieszkania – zwykle 60–90 minut (czas potrzebny na sprawdzenie dokumentów, odczytanie aktu, dokonanie pouczeń i omówienie skutków prawnych).
8. Czy mogę otrzymać „kopię aktu notarialnego”?
Tak. W każdej chwili możesz poprosić w kancelarii o WYPIS aktu notarialnego.
Wypis jest wiernym odzwierciedleniem oryginału i ma taką samą moc prawną jak podpisany akt (art. 109 ustawy – Prawo o notariacie).
9. Dlaczego wypis ma inny numer niż akt notarialny?
To normalne i nie jest błędem.
Każdy wypis ma swój własny numer w Repertorium A, bo jego wydanie jest osobną czynnością notarialną. Oryginał aktu i wypisy zawsze mają różne oznaczenia – ale treść pozostaje identyczna.
